DSC_0555

Wanneer beeldbepalende bomen kappen of snoeien?

In veel dorpen waar ik als dorpsstyliste en gastspreker kom, staan prachtige beeldbepalende bomen. Beeldbepalende bomen sieren dorpen en steden. Maar wanneer moeten ingrepen zoals snoeien en kappen worden gedaan? Voor veel bomen is de levensduur snel te herkennen door dode takken, maar bij een kastanjeboom is dat minder goed te zien. Het is raadzaam bij twijfel externe deskundigheid in te roepen zoals Boomzorg of een hovenier. In Akkrum staan bijvoorbeeld zo’n 10 kastanjebomen om de kerktoren. Dorpsbelangen en gemeente zijn voor de kap naar aanleiding van een rapport dat kap noodzakelijk bleek. Toch blijft een kleine groepering voor het laten staan van beeldbepalende kastanjebomen. Bij de keuze kappen of snoeien van oude bomen moet niet alleen de fraaie stand van de bomen bekeken worden, maar ook de (verkeers-)veiligheid van de medeburgers en de wijze waarop bomen een overlast zijn voor derden. Na de storm van 13 september 2017 was het met de beeldbepalende kastanjeboom in Berltsum in één keer over en uit. Op de dorpswebsite zijn in de beeldbank tientallen foto’s van de gevelde kastanjeboom te zien en de opruimingswerkzaamheden die dit tot gevolg had.

Een beeldbepalende boom in zijn algemeenheid tijdig te snoeien of te kandelaberen is, is daarom van groot belang. Een ingreep doen op beeldbepalende bomen roept bij de vergadering van dorpsbelangen vrijwel altijd dus vragen op. Soms is het kappen van een rij bomen noodzakelijk i.v.m. ouderdom. Bij twijfel kan ook tijdig deskundigheid ingehuurd worden bij beeldbepalende bomen zoals een hovenier of boomzorg, want emoties spelen altijd een rol voor de voorgestelde behandelmethode bij ouderdom. Dergelijke instanties/bedrijven kunnen ook een onafhankelijk rapport opmaken voor advies van kap of snoeiwerk. In Akkrum is dat reeds gebeurd begin 2016, maar de zieke beeldbepalende kastanjebomen stonden er nog met de storm van 13 september 2017. Toch spelen ook veiligheidsaspecten voor het maken van een juiste keuze. Ook om loslatende takken te voorkomen op de weg. Of dat een kastanjeboom in één keer om kan vallen zoals in Berltsum. Het is daarom wenselijk om tijdig advies in te winnen bij twijfel als de bomen ouderdomsverschijnselen vertonen. Ook de onafhankelijke dorpsstyliste met een frisse blik komt graag in uw dorp langs op de jaarvergadering van dorpsbelangen.

In Berltsum viel zeer plotseling een kastanjeboom van circa 30 meter hoogte met de storm van 13 september 2017 middenin de pastorietuin. Er gebeurden geen persoonlijke ongelukken toen het gevaarte naar beneden kwam. Tuinservice Van Tuinen uit Berltsum heeft een dag later de opruimwerkzaamheden georganiseerd met een grote hijskraan, een stammenversnipperaar, een grote zeecontainer, zeven man personeel met drie boomzagen. De omgevallen kastanjeboom van 160 jaar en een diameter van 130 centimeter is daarom vanaf heden niet meer beeldbepalend richting de Koepelkerk en pastorie in Berltsum. In de hele provincie Fryslân kwamen beeldbepalende bomen naar beneden bij de zeer vroege septemberstorm. Een extra nadeel in september is dat er nog veel bladeren aan de bomen zitten en daardoor ook veel meer windopvang. In Berltsum bogen ook veel beeldbepalende iepen langs doorgaande wegen met complete wortels in zijn geheel uit de grond. Deze iepen die in de openbare ruimte stonden zijn omgezaagd en opgeruimd door de gemeente en zullen herplant worden net als de oktoberstorm in 2013.

In Fryslân staan veel beeldbepalende bomen die een grote meerwaarde vormen voor de (monumentale) omgeving en dat moet ook zo blijven.

Heeft u ook twijfels of vragen over de kwaliteit van beeldbepalende bomen in uw dorp? Neem dan contact met mij op om een avond langs te komen op een jaarvergadering van dorpsbelangen. Graag tot ziens!